Budowa i przebudowa infrastruktury związanej z rozwojem funkcji gospodarczych na szlakach wodnych Wielkich Jezior Mazurskich wraz z budową śluzy „Guzianka II” i remontem śluzy „Guzianka I”

Projekt zidentyfikowany do wdrożenia w trybie pozakonkursowym w ramach Osi priorytetowej 6. Kultura i dziedzictwo, Działania 6.2. Dziedzictwo naturalne, Poddziałania 6.2.2 Szlaki wodne i nabrzeża Regionalnego Programu Operacyjnego Województwa Warmińsko-Mazurskiego na lata 2014-2020.

Realizacja przedsięwzięcia przyczyni się do efektywniejszego wykorzystania i zachowania w dobrym stanie zasobów kulturowych i naturalnych regionu, jego potencjału środowiskowego, do których niewątpliwie zalicza się Szlak Wielkich Jezior Mazurskich wraz ze stworzoną na przełomie XIX i XX wieku infrastrukturą dróg wodnych. Szlak wodny jest gospodarczym sercem i motorem rozwoju miejscowości obszaru Wielkich Jezior Mazurskich.

Szacowana wartość całego projektu to obecnie ok. 383 mln zł przy dofinansowaniu z Unii Europejskiej z Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego w ramach Regionalnego Programu Operacyjnego Województwa Warmińsko-Mazurskiego na lata 2014-2020 w wysokości ok. 252,936 mln zł.

Projekt jest realizowany w partnerstwie z PGWWP w trzech etapach.

Etap I

Budowa śluzy „Guzianka II”, udrożnienie szlaku wodnego na przesmyku jezior:  Mikołajskie – Tałty oraz przebudowa nabrzeża Jeziora Ryńskiego.

Umowa o dofinansowanie Nr RPWM.06.02.02-28-0001/16-00 z dnia 26.04.2017 roku. Wartość ogółem inwestycji to ok. 38,547 mln złotych, gdzie dofinansowanie to ok. 23,087 mln. zł. Przewidywany termin zakończenia projektu: XII. 2020r.

Nowo wybudowana śluza Guzianka II w Rucianem-Nidzie, łącząca jezioro Bełdany z jeziorem Nidzkim w południowej części Szlaku Wielkich Jezior Mazurskich, została oddana do użytku na początku sezonu żeglarskiego 2020 roku. Jest to historyczna inwestycja Państwowego Gospodarstwa Wodnego Wody Polskie. Nie zostałaby ona jednak zrealizowana bez zaangażowania lokalnych samorządów gminnych tworzących Stowarzyszenie Wielkie Jeziora Mazurskie 2020 oraz przychylności Województwa Warmińsko-Mazurskiego, które udzieliło jej 16,631 mln złotych dofinansowania ze środków Unii Europejskiej z Regionalnego Programu Operacyjnego Województwa Warmińsko-Mazurskiego na lata 2014-2020. Śluza Guzianka II powstała w pobliżu innej, śluzy Guzianka I, będącej zabytkiem wybudowanym w 1879 roku, stanowiącej bardzo ważny węzeł komunikacyjny szlaku, przez który w sezonie turystycznym przeprawia się kilkaset jednostek pływających dziennie. Uruchomienie nowej śluzy umożliwi przeprowadzenie remontu dotychczasowej, której stan techniczny wymaga remontu.

Warto podkreślić, że jest to jedno z trzech zadań zrealizowanych we wspólnym projekcie (w etapie I) Stowarzyszenia Wielkie Jeziora Mazurskie 2020, Państwowego Gospodarstwa Wodnego Wody Polskie, Gminy Mikołajki oraz Gminy Ryn o łącznej wartości przekraczającej 38,5 mln złotych.

Kładka dla pieszych w Mikołajkach powstała na przesmyku jezior Mikołajskie i Tałty w miejscu wcześniejszej kładki, której konstrukcja utrudniała ruch statków i łodzi. W celu udrożnienia szlaku konieczna była całkowita wymiana ustroju nośnego wraz z olinowaniem, podwyższenie filaru i pylonu kładki. Dodatkowo w ramach inwestycji z dna jeziora usunięto ruiny przedwojennego, zdetonowanego mostu, które uniemożliwiały ruch żeglowny na jednej połowie przesmyku łączącego jeziora. Wartość inwestycji to ponad 6 mln zł.

Przebudowa nabrzeża Jeziora Ryńskiego w Rynie była trzecim etapem prac mających na celu zwiększenie jego dostępności dla jednostek pływających po wodach szlaku Wielkich Jezior Mazurskich. Kosz inwestycji to 1,74 mln zł. W wyniku prac umocniono i zagospodarowano ok.230 mb nabrzeża wraz z niezbędną infrastrukturą techniczną (kanalizacja deszczowa, oświetlenie brzegu) oraz służącą obsłudze żeglarzy i klientów żeglugi pasażerskiej, a także skomunikowanie z istniejącą ekologiczną przystanią żeglarską (ekomarina). W ramach przebudowy dostosowano przystań do obsługi osób niepełnosprawnych poprzez budowę schodów terenowych (50m) z pochylnią dla osób niepełnosprawnych (85 m).

Etap II B

Przebudowa i umocnienie 5 kanałów na szlaku od Mikołajek do Giżycka. Projekt jest realizowany w partnerstwie Stowarzyszenia Wielkie Jeziora Mazurskie 2020 z Państwowym Gospodarstwem Wodnym Wody Polskie z siedzibą w Warszawie.

Umowa o dofinansowanie Nr RPWM.06.02.02-28-0001/18-00 z dnia 29.11.2018 roku. Wartość ogółem inwestycji to ok. 163,510 mln złotych, gdzie dofinansowanie 98,360 mln. zł. Przewidywany termin zakończenia projektu: VI. 2023r.

Zrealizowane zostaną następujące inwestycje:

Przebudowa i umocnienie Kanału Szymońskiego. Kanał łączący Jezioro Szymon z Jeziorem Szymoneckim stanowiącym zatokę Jeziora Jagodne. Najdłuższy kanał mazurski na szlaku od Mikołajek do Giżycka w bardzo złym stanie technicznym. Przebudowa obejmie 2,36 km kanału.

Przebudowa i umocnienie części Kanału Giżyckiego/ Łuczańskiego. Łączy on jeziora Niegocin i Kisajno. Przechodzi przez zachodnią część Giżycka. Prace remontowe obejmą 2,13 km kanału.

Przebudowa i umocnienie Kanału Mioduńskiego. Kanał łączy jeziora Kotek i Szymon na szlaku od Mikołajek do Giżycka w bardzo złym stanie technicznym. Przebudowa obejmie 1,92 km kanału.

Przebudowa  i umocnienie Kanału Grunwaldzkiego. Kanał łączy jeziora Kotek i Tałtowisko na szlaku od Mikołajek do Giżycka jest w bardzo złym stanie technicznym. Przebudowa obejmie 0,47 km kanału.

Przebudowa  i umocnienie Kanału Tałckiego. Kanał łączy jezioro Tałtowisko z jeziorem Tałty na szlaku od Mikołajek do Giżycka jest w bardzo złym stanie technicznym. Przebudowa obejmie 1,6 km kanału.

Etap III

Remont śluzy „Guzianka I”, remont śluzy i jazu w Karwiku, jazu w Kwiku, udrożnienie szlaku wodnego WJM poprzez prace hydrotechniczne przy kanałach i ich połączeniach z jeziorami, przebudowa umocnień 3 kanałów i rzeki Węgorapy, przebudowa nabrzeża jezior: Mikołajskie i Niegocin. 

Projekt będzie realizowany w partnerstwie Stowarzyszenia Wielkie Jeziora Mazurskie 2020 z Państwowym Gospodarstwem Wodnym Wody Polskie z siedzibą w Warszawie. Przewidywany termin zakończenia projektu: XII. 2021r.
Umowa o dofinansowanie Nr RPWM.06.02.02-28-0001/20-00 z dnia 31.08.2020 roku. Wartość ogółem inwestycji to ok. 110,470 mln złotych, gdzie dofinansowanie 91,462 mln. zł. Przewidywany termin zakończenia projektu: VI. 2023r.

Zrealizowane zostaną następujące inwestycje:

Remont śluzy „Guzianka I”. Śluza łączy główny system jezior mazurskich (przez jezioro Bełdany) z miastem Ruciane-Nida, z Jeziorem Nidzkim oraz z mniejszymi jeziorami Guzianka Mała i Guzianka Wielka (poziom wody wyższy o około 2 m, od większości zbiorników żeglownych w Krainie Wielkich Jezior Mazurskich). Obiekt wymaga kompleksowego remontu. Długość śluzy, która musi zostać poddana remontowi to ok. 50 m.

Remont śluzy i jazu w Karwiku. Śluza jest elementem szlaku komunikującym Kanał Jegliński, a co za tym idzie Jezioro Roś z Jeziorem Seksty i dalej Jeziorem Śniardwy. Zakres rzeczowy planowanych prac obejmuje remont wrót, modernizację elektrycznych napędów wrót,wzmocnienie podłoża pod głowami, remont sterówki i ogrodzenia śluzy.

Udrożnienie szlaku wodnego poprzez prace hydrotechniczne przy kanałach i ich połączeniach z jeziorami. Przedsięwzięcie to będzie realizowane na kilku odcinkach szlaku, w związku z tym będzie miało charakter multilokalizacyjny. Prace będą prowadzone w wyszczególnionych miejscach: Jez. Roś na połączeniu z Kanałem Jeglińskim, połączenie jez. Seksty z jez. Śniardwy, połączenie jez. Śniardwy z jez. Mikołajskim, jez. Tałtowisko na połączeniu z Kanałem Grunwaldzkim, na połączeniach jezior Kotek i Szymon z Kanałem Mioduńskim, wejście do Kanału Niegocińskiego z jez. Niegocin. Mielizny te zagrażają bezpieczeństwu żeglugi, szczególnie w latach suchych. Ich likwidacja wymaga wykonywania robót bagrowniczych. Prace obejmują pogłębienie wyżej wymienionych kanałów na szlaku WJM i ich połączeń z jeziorami, usunięcie mielizn i raf kamiennych, łącznie ok. 100 tys. m3.

Przebudowa zaplecza technicznego do obsługi szlaku w Mikołajkach (nabrzeże Jeziora Mikołajskiego) i Giżycku (nabrzeże Jeziora Niegocin) wraz z przebudową wyciągu dla statków (2 zadania inwestycyjne). Przebudowa brzegów (umocnienie, pogłębienie, przebudowa miejsc do cumowania jednostek, przebudowa wyciągu dla statków obsługi technicznej szlaku WJM) dotyczy terenów należących do RZGW, stanowiących zaplecze techniczne do obsługi całego szlaku WJM. Na planowanych do przebudowy i umocnienia nabrzeżach stacjonować będą jednostki wodne związane z utrzymaniem szlaku. Łączna długość planowanego do przebudowy nabrzeża to 650 m.

Przebudowa i umocnienie Kanału Piękna Góra. Kanał mazurski na szlaku Wielkich Jezior Mazurskich, w północnej części zatoki Tajt Kanał łączy Jezioro Tajty z Jeziorem Kisajno. Kanał w złym stanie technicznym. Przebudowa obejmuje 160 m umocnień kanału.

Przebudowa, udrożnienie i umocnienie Kanału Węgorzewskiego i rzeki Węgorapy na odcinku Jezioro Mamry – Węgorzewo. Jest to kanał, który wraz z rzeką stanową część głównego szlaku żeglownego WJM, tj. na podejściu od jez. Mamry do m. Węgorzewa. Jego długość wynosi 920 m, natomiast rzeki na tym odcinku 1020 m. Ponieważ kanał jak i umocnienia rzeki są w złym stanie technicznym, przebudowa obejmuje 920 m umocnień kanału i 1020 m rzeki.

Udrożnienie kanału Śniardwy – Roś. Kanał stanowi połączenie Jezior: Śniardwy – Roś, przy czym do żeglugi wykorzystywany jest odcinek do jazu w miejscowości Kwik. Zakres rzeczowy obejmuje udrożnienie lokalnych spłyceń, remont umocnień obok jazu w Kwiku na odcinku ok. 275 m.