Zakończyliśmy modernizację zalewu Ruda k. Mławy. Zbiornik został odmulony i napełniony wodą. Modernizacja trwała 2 lata, koszt realizacji to ok. 14,5 mln PLN.

Informacje o zbiorniku

Zbiornik wodny "Ruda" jest zlokalizowany na terenie gm. Lipowiec Kościelny, pow. Mławski, woj. mazowieckie oraz gm. Iłowo-Osada, pow. działdowski, woj. Warmińsko-Mazurskie. Zapora ziemna oraz część czaszy zbiornika o powierzchni 11,17 ha położone są w miejscowości Lewiczyn, natomiast pozostała część czaszy o powierzchni 46,58 ha położona jest w miejscowości Mławka. Teren wokół zbiornika stanowi pozostałość pierwotnej doliny cieku w postaci pagórków porośniętych lasami iglastymi i liściastymi.

Zbiornik wodny "Ruda" posiada powierzchnię 57,75 ha. Powstał w 1976 roku w wyniku spiętrzenia wody w rzece Mławce w km 30+060 poprzez przegrodzenie jej zaporą ziemną. Celem jego było zwiększenie retencji wodnej i bezpieczeństwa powodziowego obszarów położonych poniżej zapory oraz zapobieganie suszy na terenach przyległych. Zbiornik jest także użytkowany w celach rekreacyjnych, m.in. jako łowisko specjalne oraz w okresie letnim jako kąpielisko miejskie. Pojemność zbiornika przy maksymalnej wysokości piętrzenia wynosi 761 tys. m³.

Na koronie zapory znajduje się wieża piętrząco-upustowa składająca się z dwóch kwadratowych żelbetowych studni wyposażonych w zamknięcie typu klapowego i typu upust denny (zasuwa) oraz ogrodzony barierkami i oświetlony ciąg komunikacyjny. W centralnej części zbiornika usytuowana jest ostroga z ciągiem dla pieszych.

Wieża pietrząco - uspustowa, fot. Wody Polskie

Ekologiczne aspekty modernizacji

Głównym celem prac było przywrócenie pierwotnych parametrów obiektu, zwiększenie retencji oraz skuteczne przeciwdziałanie skutkom suszy i powodzi. Ważnym elementem zadania było zwiększenie bioróżnorodności zalewu, który zyskał nowoczesną przepławkę i zostanie zarybiony. 

W latach 2022 – 2023, odtworzyliśmy pierwotną pojemność zbiornika i jednocześnie jego zdolność retencyjną. Zrealizowaliśmy również roboty budowlane poprawiające stan zapory i ostrogi, oraz wybudowaliśmy przepławki dla migrujących ryb i innych zwierząt. Cały zalew został odmulony poprzez mechaniczne usunięcie nagromadzonych osadów na powierzchni ok. 38 ha.

Inwestycja w przyszłość regionu

Prace związane z przebudową zbiornika wodnego Ruda zostały zrealizowane w całości, zgodnie z projektem budowlanym. 

Zwiększenie głębokości zbiornika poprawiło warunki tlenowe, co wpłynie korzystnie na różnorodność  gatunkową ichtiofauny i podniesie jego klasyfikację rybacką. Budowa przepławki umożliwia migrację organizmów wodnych oraz ponowne pojawienie się ryb dwuśrodowiskowych i daleko wędrujących takich jak łosoś, troć, węgorz czy miętus.

Modernizacja zalewu Ruda była ważnym i długo wyczekiwanym zadaniem przez lokalną społeczność. W ramach inwestycji powstała również nowa oświetlona droga, ścieżki do spacerowania oraz wygodne ławeczki do odpoczynku.

Zbiornik Ruda będzie pełnić nie tylko funkcje przeciwsuszowe, przeciwpowodziowe, gospodarcze, ale również i rekreacyjne. Jego przebudowa zwiększy atrakcyjność regionu, pozwoli na rozwój agroturystyki, a także wędkarstwa.

Wykonawcą inwestycji pn. „Przebudowa zbiornika wodnego „Ruda”, gm. Lipowiec Kościelny, pow. mławski, woj. mazowieckie i gm. Iłowo-Osada, pow. działdowski, woj. warmińsko-mazurskie” była firma Melbud S.A.

Fot. Wody Polskie