Dla poprawy bezpieczeństwa Stopnia Wodnego Włocławek, PGW Wody Polskie planuje naprawę uszkodzeń progu podpiętrzającego dolne stanowisko stopnia. To działanie konieczne, wykonywane cyklicznie, stanowiąc element utrzymania infrastruktury hydrotechnicznej. Prace będą prowadzone pod nadzorem przyrodniczym.

Stopień Wodny Włocławek oddano do eksploatacji w 1970 roku i od tego czasu pracuje jako samodzielny obiekt hydrotechniczny na dolnej Wiśle. W ramach utrzymania tej budowli konieczne są cykliczne prace remontowe budowli czy infrastruktury towarzyszącej.  Próg został wybudowany w latach 1997-1999. Konieczność jego budowy wynikała z postępującej erozji dna poniżej Stopnia Wodnego we Włocławku - spowodowanej brakiem wybudowania kolejnego, zaplanowanego stopnia podpierającego - i w związku z tym obniżaniem się poziomu wody dolnej, co wpływało na pogarszanie się warunków stateczności obiektów piętrzących stopnia. Aktualny stan uszkodzenia progu podpiętrzającego tworzy zagrożenie dla stabilności Stopnia Wodnego Włocławek, stąd wymagane są prace remontowe.

Zakres prac

Prace remontowe obejmą uzupełnienie powstałych uszkodzeń oraz wymianę okładziny progu na płyty żelbetowe. Przewidziana wymiana okładziny progu jest rozwiązaniem bardziej trwałym, ogranicza  potrzeby częstych napraw konstrukcji progu i koniecznych modyfikacji przepływem, które cyklicznie stwarzają zagrożenie dla środowiska przyrodniczego rzeki poniżej. Zastosowanie trwalszego rozwiązania wyeliminuje potrzebę ciągłego naprawiania progu i prowadzenia wstrzymań przepływu. W perspektywie długookresowej rozwiąże to istotny problem środowiskowy. Zaplanowana naprawa jest rozwiązaniem prośrodowiskowym wpisującym się w potrzeby ochrony obszarów Natura 2000 usytuowanych w biegu Wisły.

Działania ograniczające wpływ prac na  środowisko przyrodnicze

Podczas naprawy konieczne są modyfikacje przepływem, ograniczenia i wstrzymania przepływu do 4 godzin dziennie. Ograniczenia i wstrzymania przepływu prowadzą do opadania zwierciadła wody w strefach przybrzeżnych rzeki. Nie ma jednak technicznych możliwości prowadzenia naprawy progu całkowicie eliminujących ryzyko zaburzenia naturalnego przepływu hydrologicznego rzeki.  Warto podkreślić, że nie dochodzi wówczas do całkowitego osuszenia koryta rzeki Wisły. Dlatego zaplanowano wdrożenie szeregu rozwiązań minimalizujących wpływ prac na środowisko przyrodnicze. Prace zostaną rozłożone na dłuższy okres z uwzględnieniem  potrzeby ochrony środowiska rzeki na odcinku poniżej. Wykluczono prace podczas okresów rozrodu ryb oraz lęgów ptaków. Prace będzie szczegółowo monitorował zespół przyrodników, składający się z ekspertów różnych specjalności, w tym wykwalifikowanych i doświadczonych ichtiologów. Na bieżąco gromadzone będą informacje o występowaniu rzeczywistych zagrożeń dla przyrody rzeki. Wpływ prac naprawy na ichtiofaunę Wisły na wielu płaszczyznach będzie szczegółowo kontrolowany zarówno w czasie realizacji naprawy, jak i po jej realizacji (monitoring porealizacyjny). Rokrocznie, pod kątem występowania ewentualnego wpływu prac naprawy, analizowany będzie rzeczywisty stan populacji najcenniejszych i najbardziej narażonych gatunków ryb Wisły. Kontrolowane będzie również znaczenie prowadzonych prac dla warunków migracji ryby.

Przygotowanie dokumentacji dla budowy nowej przepławki dla ryb przy SW Włocławek

Dla poprawy warunków drożności ekologicznej istniejącego progu, Wody Polskie zaplanowały budowę nowego urządzenia poprawiającego warunki migracji ryb. Przygotowanie tego kolejnego pro-ekologicznego działania odpowiadającego na potrzeby środowiskowe rzeki Wisły prowadzone będzie równolegle z naprawą progu. Przygotowywana jest dokumentacja w celu ogłoszenia postępowania przetargowego na wykonanie dokumentacji projektowej wraz z uzyskaniem wszelkich zgód administracyjnych pozwalających na realizację zadania. Pozwoli to osiągnąć długofalowo najkorzystniejsze pod względem środowiskowym efekty dla ochrony środowiska rzeki Wisły. Zaplanowany sposób realizacji działań, maksymalnie  uwzględnia wrażliwość przyrodniczą biocenoz rzecznych.

Prace remontowe dla bezpieczeństwa budowli i mieszkańców

Zaniechanie koniecznych napraw progu SW Włocławek doprowadziłoby do większych szkód – dalszego uszkadzanie progu, wymuszając konieczność realizacji szerszych prac naprawczych, tym samym tworząc ryzyko modyfikacji przepływu w większej, aniżeli obecnie, skali.  Dlatego też apelujemy do organizacji pozarządowych o wsparcie naszych działań i nieblokowanie ich, zważywszy na zakres planowanych działań minimalizujących wpływ prac na środowisko przyrodnicze. Pamiętajmy, że SW Włocławek to aktualnie samotny stopień wodny na Wiśle, a zarazem strategiczna budowla hydrotechniczna. Odpowiednie utrzymanie tej budowli leży w interesie społecznym, dlatego Wody Polskie jako administrator tej budowli te prace wykonają, mając na względzie ochronę środowiska rzeki Wisły.

                                                     Stopień wodny we Włocławku, fot. Wody Polskie