W dniach 27-28 października br. w Smardzewicach miała miejsce konferencja otwierająca projekt „Wdrażanie planu gospodarowania wodami w dorzeczu Wisły na przykładzie zlewni Pilicy”. Wśród zaproszonych gości byli przedstawiciele administracji rządowej i lokalnych samorządów skupionych wokół Pilicy i Zbiornika Sulejów oraz przedstawiciele organizacji pozarządowych. Patronaty Honorowe nad konferencją objęli: Ministerstwo Infrastruktury, Ministerstwo Klimatu i Środowiska, Marszałek Województwa Łódzkiego.

Anna Łukaszewska-Trzeciakowska, Dyrektor RZGW w Warszawie witając gości podkreśliła, że ten projekt jest wielowymiarowy, a na jego efekt istotny wpływ będzie miało także zaangażowanie lokalnych samorządów. Wody Polskie cały czas podejmują współpracę na szczeblu lokalnym, jest ona ważna w realizacji wielu przedsięwzięć.

Umowa na realizację strategicznego projektu została podpisana przez Wody Polskie Regionalny Zarząd Gospodarki Wodnej w Warszawie i Komisję Europejską w grudniu 2020 r. 1 stycznia 2021 r. to formalny początek projektu, który będzie realizowany przez 10 lat. Jego całkowity koszt wynosi 74 mln PLN.

Beneficjentem Koordynującym są Wody Polskie RZGW w Warszawie, a Współbeneficjentami: Europejskie Regionalne Centrum Ekohydrologii PAN (ERCE), Fundacja na rzecz Rozwoju Polskiego Rolnictwa (FDPA) i FPP Enviro (FPP). Projekt realizowany będzie w zlewni Pilicy o powierzchni ok. 9 tys. km², która położona jest na obszarze 93 gmin, w obrębie 5 województw (łódzkiego, świętokrzyskiego, mazowieckiego, śląskiego oraz małopolskiego). Podejmowane w ramach projektu działania będą promowały i wzmacniały synergię pomiędzy polityką wodną, rolną i klimatyczną.

Celem nadrzędnym projektu jest poprawa jakości i różnorodności biologicznej wód zlewni Pilicy ze szczególnym uwzględnieniem Zbiornika Sulejów. Oczekiwane rezultaty zaplanowanego na 10 lat projektu to m.in. zmniejszenie o 25% zakwitów sinic w Zbiorniku Sulejów oraz wzrost o 20% usług ekosystemowych (np. turystycznych) w zlewni Pilicy. Dzięki projektowi możliwe będzie zniwelowanie takich problemów jak niski poziom retencyjności wód, w szczególności na obszarach zmeliorowanych oraz wysokie zapotrzebowanie na pobór wody na potrzeby m.in. akwakultury. W ramach projektu powstanie System Wspierania Decyzji (SWD), czyli efektywne narzędzie do zarządzania jakością wody na Zbiorniku Sulejów. System przyczyni się do zmniejszania intensywności zakwitów sinic i zapewni trwałe bezpieczeństwo powodziowe miastu Sulejów. W czasie trwania projektu zostanie opracowana również dokumentacja projektowa oraz pozyskane zostaną stosowne decyzje i pozwolenia w celu likwidacji bariery migracyjnej dla organizmów wodnych. Projekt jest także gwarantem wsparcia dla Jednostek Samorządu Terytorialnego w działaniach mających ograniczyć presję komunalną związaną z nieefektywnym zarzadzaniem gospodarką ściekową na obszarach wiejskich. Rolnicy otrzymają wsparcie we wdrażaniu nowych rozwiązań ekologicznych dla zmiany praktyk rolniczych w celu ograniczenia zanieczyszczania środowiska i zwiększania retencji wód w zlewni rolniczych.

Warto podkreślić, że działania, które uzyskają wysoką efektywność mogą zostać wprowadzone do procedur postępowania wśród jednostek Wód Polskich. Chodzi o wypracowane ścieżki postępowania w zakresie wykorzystywania nowych narzędzi do gospodarowania wodami i współpracy z innymi podmiotami uczestniczącymi w procesie. Gwarantem zapewnienia transferu wyników projektu na pozostałe obszary kraju jest rola Beneficjenta Koordynującego pełniona przez Wody Polskie.